ABD’nin eski Türkiye Büyükelçisi ve eski Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, Herdem Avukatlık Bürosu’nun düşünce kuruluşu Global Trade Forum’la (GTF) yaptığı söyleşide Türkiye’nin dış politikalarına yönelik önemli değerlendirmeler yaptı.
GTF’den Arın Demir’in sorularını yanıtlayan kıdemli diplomat Jeffrey, Türkiye’nin ABD’den F-16 alımını ve kabine değişikliğinin ülkenin ekonomi politikalarına etkisini yorumladı.
Jeffrey, ABD’nin Türkiye’ye yeni F-16’lar satmaya olumlu yaklaştığını fakat son durumu Türkiye’nin İsveç’e yönelik NATO kararının belirleyeceğini vurguladı. Kıdemli diplomat, ABD Kongresi’ndeki dinamikleri şöyle yorumladı:
“Kongre, F-16 satışlarına sıcak bakıyor fakat Türkiye’nin İsveç’e NATO’da yeşil ışık yakması lazım. İsveç’in NATO’ya girmesinin önü açılmazsa hiç şans yok.
Jeffrey, Kongre’de yönlendirici gücün ABD Başkanı Joe Biden’da olduğunun altını çizdi ve Biden’ın yeniden cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan’ı tebrik etmek için aramasını ABD’nin F-16 satışına hazır olduğu yönünde yorumladı.
Eski büyükelçi şu ifadeleri kullandı:
“Kongre’de yerel lobilerin baskısı altında olup Türkiye-ABD ilişkilerine her türlü karşı çıkacak olanlar var ama bu Biden’ın işi. Bence Biden, Erdoğan’ı arayarak hazır olduğunu gösterdi. Türkiye, İsveç’e yönelik minimum şartları sağlarsa Biden’ın F-16 satışının Kongre’den geçmesine yönelik liderlik yapacağından oldukça eminim.”
Kıdemli diplomat Jeffrey, Demir’in “Temmuzda düzenlenecek NATO Zirvesi’nde Türkiye’nin F-16 almasının önü açılacak mı?” sorusuna, “Bu konuda epey iyimserim.” diye cevap verdi. Yine de F-16 satışının Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine yeşil ışık yakıp yakmamasına bağlı olduğunu belirten Jeffrey şu ifadeleri kullandı:
“31 ABD’li senatör Türkiye’ye F-16 satışıyla ilgileniyor, bu büyük bir sayı çünkü 6 milyar dolarlık büyük bir satıştan söz ediyoruz. NATO Zirvesi’nde de Erdoğan’ın üstünde İsveç ve Finlandiya baskısı olacak.
Kıdemli diplomat, Erdoğan’ın geçen günlerde Norveçli NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’le görüşmesine ve İsveç-Finlandiya-Türkiye arasındaki üçlü görüşmelere de değindi. Jeffrey tüm bu gelişmeleri olumlu değerlendirdiğini belirtti. “
Deneyimli diplomat, Türkiye’nin son yıllarda uyguladığı düşük faiz politikasını da değerlendirdi. Kabine değişikliğini olumlu bulduğunu söyleyen Jeffrey, yeni Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in geleneksel kabul edilen ekonomi yönetimine yönelerek enflasyonun düşürülmesi için sıkı çalışmaları olacağını umduğunu belirtti.
Jeffrey, Türkiye’nin güncel ekonomi politikasını ve sonuçlarını şöyle değerlendirdi:
Türkiye ekonomisinin gücü kabaca i̇thal etti̇ği̇ kadar i̇hracat yapabi̇lmesi̇ne dayanıyor.
“Bu, Türkiye’de her zaman bi̇r sorundu ancak yüksek enflasyonun ekonominin itici gücü olan vatandaşların ve özel sektörün ekonomi̇k karar alma süreçleri̇ üzeri̇ndeki̇ etki̇si̇ bu sorunu başka yönlerden de deri̇nleşti̇riyor. Bunun altını çiziyorum, Türkiye ekonomisinin itici gücü ona zarar veriyor.”
